Projectleider klompenpaden blij met minder wandelaars

Het 160^e klompenpad loopt door het buitengebied van het Gelderse dorp Giesbeek, door de uiterwaarden en over boerenland. Dagmar Kroezen van Stichting Landschapsbeheer Gelderland ontwikkelde de route samen met dorpsbewoners.

Boeren staan niet altijd te juichen, dat snapt Kroezen. “Maar meestal komen we er wel uit.” En weer wordt een nieuw klompenpad opgeleverd. Deze keer rond Giesbeek (Gld.), een klein dorp aan de oostkant van de IJssel. Het is het 160^e op het grondgebied van de provincies Utrecht en Gelderland.

Het landschap leren lezen

Dagmar Kroezen (52) is bij Stichting Landschapsbeheer Gelderland projectleider klompenpaden. Ze is blij dat het nieuwe pad op zaterdag 29 juni feestelijk kan worden geopend. “Eindelijk is het zover, een groep bewoners uit Giesbeek heeft er bijna vijf jaar aan getrokken. Dat is langer dan gemiddeld. Over elke meter grond waar de wandelaars gaan lopen, is natuurlijk toestemming nodig van de eigenaar. Vaak gaat dat overleg soepel, soms duurt het wat langer. In het geval van Giesbeek moesten we een watergang passeren. Het duurde lang voordat we daarvoor een goede oplossing hadden. Kwestie van geld, vergunningen en overredingskracht. Ook deze keer is het weer gelukt. Er ligt nu een mooie route over landbouwgrond, langs schouwpaden en door de uiterwaarden.”

Elke keer een ontdekkingstocht

Kroezen houdt van haar werk. Wat is er nou leuker dan met een clubje enthousiaste dorpsbewoners een mooie wandelroute te bedenken? De groep duikt in de lokale geschiedenis, ontdekt een verdwenen kerkpad, gaat na welke landschapselementen en boerderijen bij de streek horen en overlegt welke routes mogelijk zijn.

Elke keer is het weer een mooie ontdekkingstocht. “We willen de wandelaars onze eigen liefde voor het landschap overbrengen. Grondsoort, waterlopen, rijen knotwilgen, de boerenpraktijk van vroeger, het heeft allemaal bijgedragen aan het landschap van nu. In onze klompenpaden-app krijgt de wandelaar hierover informatie in de vorm van tekst, foto’s en soms een kort filmpje. Zo leer je het landschap lezen.”

Vooral kwestie van vertrouwen

Asfalt wordt liefst vermeden. Dan kom je gauw op boerengrond uit, langs sloten en perceelsranden. Dus is toestemming van de eigenaar nodig. Dat is vaak een agrariër. “De ene boer ziet het klompenpad als een mogelijkheid om burgers bij de landbouw te betrekken. De ander twijfelt, vraagt zich af wat zijn verantwoordelijkheid is als er ongelukken gebeuren en of de eventuele schade wel wordt vergoed.”

Daar is allemaal goed over nagedacht. Er bestaat een schaderegeling, er ontstaat geen recht van overpad en de eigenaar is nooit aansprakelijk als de wandelaar schade toebrengt aan zijn eigendom waarvoor niemand aansprakelijk valt te stellen. De boer ontvangt trouwens een kleine vergoeding voor het recreatieve medegebruik. Kroezen: “Uiteindelijk is het vooral een kwestie van vertrouwen. Daarom is het goed dat lokale bewoners met de boeren overleggen. Ik breng ervaringen uit andere gebieden met klompenpaden in. Meestal komen we eruit. Zo niet, dan zoeken we een ander pad.”

Zeventien jaar geleden openden we het eerste klompenpad, nu hebben we er 160

Het overleg met boeren is lastiger geworden, zegt Kroezen. In de coronatijd werd wandelen opeens populair. Er was sprake van een verdriedubbeling van het aantal gebruikers van klompenpaden. “Dat leidde af en toe tot problemen, bijvoorbeeld over loslopende honden. Inmiddels zijn we weer terug op de aantallen van voor corona. Gemiddeld lopen nu zo’n twintig wandelaars per dag over een klompenpad. Daar ben ik blij mee. Het gaat ons namelijk niet om de grote aantallen, maar om het achterliggende doel, het betrekken van burgers bij het landschap, de cultuurhistorie en de natuur in hun eigen streek.”

In zeventien jaar geen pad opgeheven

Een klompenpad is geen tijdelijke route. De bewoners die het pad samen met Kroezen hebben ontwikkeld, blijven bij hun klompenpad betrokken. Ze lopen de route een paar keer per jaar na, verwijderen afval en plaatsen een nieuw bordje als eentje is verdwenen. “Zeventien jaar geleden openden we het eerste klompenpad, nu hebben we er 160. Geen enkel pad is in die periode opgeheven. Dat zegt veel over de inzet van vrijwilligers én over de medewerking van grondeigenaren.”

Meer informatie op klompenpaden.nl.