CDA, VVD, NSC en CU willen flexibiliteit bij 1 oktober-regeling

CDA, VVD, NSC en ChristenUnie roepen demissionair landbouwminister Piet Adema op om samen met deskundigen en de sectoren te gaan kijken naar de haalbaarheid van de 1 oktober-regel. Die regel stelt dat telers op zandgrond voor 1 oktober een vanggewas moeten inzaaien om niet gekort te worden op de mestgebruiksnormen. De politici benadrukken dat maatregelen wel haalbaar moeten zijn voor boeren. Met het op één na natste voorjaar ooit, hebben veel boeren de grootste moeite om de gewassen in de grond te krijgen. Veel boeren weten nu al dat ze 1 oktober niet gaan halen, aldus CDA-Kamerlid Eline Vedder.

Hoewel Kamerleden positief zijn over de versoepelingen die Adema heeft doorgevoerd bij data die in het kader van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) gelden, roepen de Kamerleden de minister nu ook op om heel goed naar de haalbaarheid van de datum van 1 oktober in het kader van het mestbeleid te kijken. Vedder vraagt, met steun van VVD, NSC en CU, de minister per motie om voor dit jaar te kijken voor welke gewassen 1 oktober niet haalbaar is en boeren daar uiterlijk 1 september duidelijkheid over te geven.

Demissionair landbouwminister Piet Adema wijst erop dat hij vorig jaar de datum van 1 oktober ook heeft opgeschoven, omdat de gewassen niet op tijd rijp waren of door het natte weer niet geoogst konden worden. “Ik kijk daar nu ook serieus naar en ben met de sector daarover in overleg. Maar ik ben nog niet zo ver om het nu alvast op te schuiven. Laten we even kijken hoe het weer zich ontwikkelt de komende periode. Maar ik heb een positieve grondhouding om te kijken of we 1 oktober misschien moeten opschuiven.”

Adema benadrukt dat de vanggewassen dan wel alsnog gezaaid moeten worden, omdat ze een belangrijke rol spelen bij het verminderen van de nitraatuitspoeling. Hij wil daarom goed kijken naar een evenwicht tussen het verlengen van de datum en het moment waarop de vanggewassen uiterlijk gezaaid moeten worden.

‘Boeren in de knel met verplichte gewasrotatie’

Pieter Grinwis (ChristenUnie) vraagt de minister daarnaast om duidelijkheid te geven aan de boeren die dit jaar een rustgewas zouden telen, maar dit door de natte omstandigheden niet konden doen. Hierdoor dreigen de telers in de knel te komen met de eisen voor gewasrotatie, waarbij ze verplicht zijn een rustgewas te telen. “Moeten ze nu maar mais in gaan zaaien, omdat dat nog wel gaat? Of een groenbemester zaaien en drijfmest erop te rijden, omdat dit nu ook geld oplevert? Het zijn allemaal dilemma’s waar boeren nu besluiten over moeten nemen”, aldus Grinwis.

Adema wil daar naar kijken, maar vindt dat er niet te makkelijk gedacht moet worden over de verplichting om eens in de vier jaar een rustgewas te telen, als het in het tweede jaar niet lukt. “We moeten er wel voor zorgen dat we die verplichting ook nakomen met elkaar. Het is ook aan de ondernemer zelf om daar op een goede manier mee om te gaan en dat op een goede manier te plannen.” De minister vindt dat als je dit jaar je geplande rustgewassen niet kan telen, je dit volgend jaar moet doen.

Adema kritisch over kalenderlandbouw

CDA, VVD, NSC en CU vragen de minister te werken aan een structurele oplossing ter vervanging van de kalenderlandbouw, zoals die in het 7^e actieprogramma nitraatrichtlijn is ingesteld. Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) wijst erop dat de maatregelen niet voor niks zijn genomen, maar om de waterkwaliteit te verbeteren. Grinwis (CU) onderschrijft dit, maar zegt dat blijkt dat kalenderlandbouw niet de juiste weg is om de waterkwaliteit te verbeteren. Hij wil graag met Wageningen UR kijken wat wél werkt.

Hij denkt dan bijvoorbeeld aan het voorkomen van bepaalde teelten op bepaalde gronden. Ook Adema is kritisch over de kalenderlandbouw en wil graag naar een andere methode waarbij de doelen, zoals de waterkwaliteit, gehaald kunnen worden. Wageningen UR doet onderzoek naar de mogelijkheden.