CBb verbiedt vangen van pluimvee aan de poten

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft dinsdag 4 juni geoordeeld dat het vangen van pluimvee aan de poten verboden is. De door de NVWA opgelegde dwangsommen van €15.000 aan drie vangbedrijven en een Limburgse pluimveehouder zijn van tafel.

Met de uitspraak komt er duidelijkheid na jaren van juridische procedures. In de Europese Transportverordening is geen uitzondering opgenomen voor pluimvee bij het verbod op het vangen van dieren aan de poten. Volgens de pluimveesector was dat een vergissing. Vangen aan de poten is wereldwijd de gangbare methode. Wakker Dier eiste dat de NVWA het verbod zou handhaven en kreeg in 2022 gelijk van de bestuursrechter. De CBb-uitspraak bevestigt dit nu en maakt het definitief.

Dwangsommen

Het ministerie van LNV legde in maart 2023 dwangsommen op aan drie pluimveeservicebedrijven en een pluimveehouder. Als ze niet voor 15 augustus 2024 zouden stoppen met het vangen van pluimvee aan de poten, verbeurden ze per overtreding €15.000 tot een maximum van €60.000. Het College noemt de hoogte van de dwangsommen buitensporig en oordeelt dat de bewoordingen in de dwangsombesluiten niet kloppen. Er werd gesproken over een verbod op het vastpakken van kippen aan de poten, terwijl de Europese regels alleen het optillen aan de poten verbieden. De minister had onvoldoende onderzocht welke termijn bedrijven nodig hebben om de overtredingen te beëindigen en hoe hoog de dwangsommen moesten zijn.

Belangen dierenwelzijn niet duidelijk afgewogen

Het College vindt dat de belangen van het dierenwelzijn niet duidelijk zijn afgewogen tegen de belangen van de pluimveesector. Die sector wees op het belang van een gelijk speelveld binnen de EU en de problemen met personeel en machines bij andere vangmethoden. Er is ook een nieuwe Transportverordening in de maak. De minister moet voor 15 augustus 2024 nieuwe besluiten nemen en de zienswijzen van de bedrijven en Wakker Dier betrekken. Het College ziet een dwangsom als een geschikt handhavingsmiddel.

Acuut personeelstekort

Voorzitter van de vakgroep Pluimveehouderij van LTO/NOP Kees de Jong stelt dat uitvoering van de uitspraak pluimveehouders in ernstige problemen brengt. Dat pluimvee op een andere manier moet worden getild, veroorzaakt een acuut tekort aan personeel. Hij vraagt zich af of het dierenwelzijn gebaat is bij deze vorm met langere laadtijden. “Aanpassing van de gangbare praktijk duurt jaren. Er moeten voldoende mensen worden opgeleid en ook voor het materieel heeft dit gevolgen.” De Jong hoopt dat het ministerie de sector voldoende tijd geeft om zich aan te passen.

Transportverordening

NVP-voorzitter Bart-Jan Oplaat ziet nog geen acuut probleem. Hij stelt dat eerder met de NVWA is afgesproken dat pas vanaf 1 september gehandhaafd wordt. Hij verwacht dat de nieuwe Transportverordening soelaas biedt. De Europese Commissie bespreekt in de tweede helft van 2024 een voorstel waarin een uitzonderingspositie voor het vangen van pluimvee aan de poten is opgenomen. “Als daar een besluit over valt, zal een rechter zich daarnaar verhouden.”

Vangen aan de poten is illegaal

Wakker Dier stelt dat de nieuwe Transportverordening niets afdoet aan het verbod op het tillen van dieren aan de poten. “Het is nog een concept en het duurt jaren voor de nieuwe verordening in werking treedt. Vangen aan de poten is illegaal en dat staat kristalhelder in de wet”, zegt woordvoerder Kaya von Eugen.

Wakker Dier is blij met de uitspraak, maar vindt dat het ministerie van LNV niet tot 15 augustus de tijd moet krijgen om nieuwe besluiten op te stellen. “We hopen dat ze vaart maken met de handhaving en dat die goed, effectief, evenredig en afschrikwekkend is.”

Reëel overheidsbeleid

Jan Brok, coördinator van de branchevereniging voor vangbedrijven NVPSB, zegt dat de pluimveeservicebedrijven tevreden zijn met de vernietiging van de dwangsombesluiten. Hij verwacht dat nieuwe besluiten tot nieuwe rechtszaken zullen leiden als de minister na 15 augustus met een nieuw dwangsombesluit komt.

Pluimveekoepel Avined betreurt de uitspraak en blijft zich inzetten voor een reëel overheidsbeleid en een gelijk speelveld binnen Europa. De bij Avined aangesloten organisaties kwamen dinsdagmiddag bijeen om samen met juristen de uitspraak te bestuderen.